Հայերեն   English   Русский  
ԱՆՑՅԱԼԻՑ
1918 թվականի մայիսն ամենաբախտորոշ ժամանակաշրջանն էր մեր ժողովրդի համար. արևելահայության գլխին կախված էր ֆիզիկական ոչնչացման վտանգը:
Թուրքիայի նախարարների կաբինետին կից Պետական արխիվների գլխավոր վարչությունը իրականացնում է
1918 թ. հոկտեմբերի 30-ին Օսմանյան կայսրության ներկայացուցիչներ Հուսեյն Ռաուֆը, Հիքմեթը և Սաադուլլան, հունական Լեմնոս կղզու Մուդրոս նավահանգստային քաղաքում` բրիտանական «Ագամեմնոն» ռազմանավի վրա, Թուրքիայի կողմից ստորագրեցին զինադադար, որով, փաստորեն, Թուրքիան իրեն պարտված ճանաչեց Առաջին համաշխարհային պատերազմում և դուրս եկավ պատերազմից: Անտանտի կողմից պայմանագիրը ստորագրեց բրիտանական ծովակալ Կանտլոպը: Այս ակտով աշխարհի քաղաքական քարտեզից վերացավ Օսմանյան կայսրությունը, որ ձևավորվելով 1299 թվականին` ...
Ռուսական գործոնը` որպես քաղաքական, տնտեսական և ռազմական խաղաքարտ, ցավոք, ամենացայտունը Հայաստանում է դրսևորվում: Եվ մենք` հայերս, կարծես դատապարտված ենք լինելու ռուս ժողովրդի «բնական դաշնակիցն ու բարեկամը»՝ որպես կանոն դաս չառնելով պատմությունից ու քաղելով այդ «բարեկամության» ամենադառն պտուղները:
Զաքարյանների շրջանի պատմությունը հայոց տարեգրության ամենափառահեղ էջերից է: 1190 թվականից սկսված և շուրջ 20 տարի տևած արյունահեղ պատերազմների արդյունքում Զաքարե և Իվանե Զաքարյան եղբայրները կարողացան ջախջախել սելջուկյան զորքերն ու ազատագրել Հայաստանի մեծ մասը: Զաքարյանների տերությունն իր տարածքով, ռազմական և տնտեսական հզորությամբ, քաղաքական ազդեցությամբ մեծապես գերազանցում էր ոչ վաղ անցյալում կործանված Բագրատունիների հայոց թագավորությանը:
VIII դարում սերտացան Հայ առաքելական եկեղեցու հարաբերություններն արաբական խալիֆայության հետ: Պետականության բացակայության պայմաններում եկեղեցին, ձգտելով առաջնության, համաձայնության եկավ խալիֆայության հետ: Արաբները Հայաստանում պաշտպանում էին հայ եկեղեցու շահերը քաղկեդոնիկ Բյուզանդիայի ոտնձգություններից, փոխարենը եկեղեցին արաբներին հայերի հպատակության երաշխավորն էր: Եղան դեպքեր անգամ, երբ հայոց կաթողիկոսներն արաբական բանակներ առաջնորդեցին ապստամբ հայության դեմ:
Հայերս մշակութային, ռազմաքաղաքական առումներով միշտ դոնոր ենք հանդիսացել հարևան ժողովուրդների, հատկապես՝ վրացիների համար:
Հայոց քաղաքական և հոգևոր-մշակութային պատմության մեջ, Բագրատունիների թագավորության շրջանում, նշանակալի դեր է ունեցել Պահլավունիների իշխանական տոհմը: Պահլավունիները սերում են VIII դարում Հայաստանից տարագրված Կամսարականների զորեղ տոհմից:
Կամսարականների տոհմը կենսունակ գտնվեց: Երրորդ դարից հաստատվելով Հայաստանում՝ նրանք էական դեր ունեցան հայ միջնադարյան պատմության մեջ: Իսկ տոհմի շատ ներկայացուցիչներ հայոց քաղաքական և հոգևոր կյանքում գործուն մասնակցություն ունեցան անգամ պատմության նոր շրջանում…
Հունգարիայի՝ 1848 թվականի հեղափոխության առաջնորդների թվում երկու հայեր են եղել, գրում է horizonweekly-ն:
Այն, որ հայ կինը կարևոր դերակատարում է ունեցել ազգային, հասարակական կյանքի բոլոր առանցքային անցուդարձերում, անհերքելի է: Հայ կանայք ոչ միայն տան, օջախի սյունն են, այլև ազգի ու պետության, և դա պատմականորեն ձևավորված իրողություն է:
Բյուզանդական կայսրությունը միջնադարում մեր արևմտյան հարևանն էր: Եվ հայ-բյուզանդական միջպետական, միջմշակութային հարաբերությունները բավական սերտ էին: Մեծ էր հայերի ազդեցությունը Բյուզանդիայի ռազմական, քաղաքական, պետական և մշակութային կյանքում:
Հայ-պարսկական առնչությունները հազարամյակների խորքից են գալիս: Պարսիկները մեզ ամենամոտ ցեղակից ազգն են: Հնում մեծ է եղել հայերի ազդեցությունը պարսիկների վրա: Նրանք մինչև երրորդ դարը՝ զրադաշտության ընդունումը, դավանում էին հայոց աստվածներին՝ Արամազդին, Անահիտին, Միհրին…
1992 թվականի փետրվարի 26-ին ազատագրվեց Խոջալուն (այժմ՝ Իվանյան):
Մամիկոնյանների տոհմը, համաձայն զորանամակի, ընդամենը 1000 զինվոր էր տալիս հայոց բանակին: Չնայած դրան՝ Մամիկոնյանները մեծ դեր են ունեցել հայոց պատմության մեջ: Մամիկոնյանների ծագման մասին տարբեր վարկածներ կան: Համաձայն պատմահայր Մովսես Խորենացու՝ Մամիկոնյանները Հայաստան են եկել Ճենաց աշխարհից: Մեկնաբանելով Խորենացու մեջբերումը՝ ուսումնասիրողների մի մասը Մամիկոնյաններին չինական ծագում է վերագրում, ուրիշները համարում են, որ նրանք Ճենիք գավառից են, ոմանք էլ՝ նրանց երկարմատ են կարծում՝ առաջարկելով վարկած, ...
Copyright © 2014 — ankakh.com. All Rights Reserved. Նյութերը մասնակի կամ ամբողջությամբ մեջբերելիս ակտիվ` հիպերլինքով հղումը Ankakh.com-ին պարտադիր է: