Հայոց տոնածիսական համակարգում առանձնահատուկ տեղ ունի հարսանեկան ծեսը: Ցավոք, մեր օրերում գրեթե վերացել է հայոց ավանդական հարսանիքը, օտար բարքերի ներխուժումը աղավաղել է այս ավանդական ծիսակատարություններից մեկը: Դրա վառ արտահայտությունն են ոչ միայն այսօրվա քաղաքային հարսանիքները կին թամադայով, այլև հայոց մեջ արմատացած կարմիր խնձորի մահմեդական սովորույթը:

Խորհրդային կայսրության փլուզումից հետո, երբ մեր պատմագիտությունն ազատվեց կոմունիստական գաղափարախոսության կապանքներից և ազգային հարցը վերազարթոնք ապրեց, պատերազմով ազատվեցինք նաև 1921 թ. քեմալականների և բոլշևիկների ծավալապաշտական որոշ ծրագրերից: Բայց ահա 25 տարի է, ինչ դիվանագիտության ոլորտում, կարելի է ասել, պարտություն ենք կրում:

Հայությունը դասեր չքաղեց Բեռլինի վեհաժողովից, առհասարակ՝ ռուս-եվրոպական դիվանագիտության կեղտոտ խաղերից, և սեփական ուժին ապավինելու փոխարեն դեռ տասնամյակներ շարունակ հայ քաղաքական միտքը օտար պալատների առաջ ազատություն և անկախություն էր մուրում, ինչի հետևանքը Հայոց ցեղասպանությունը եղավ…

«1971 թ. մայիսի 17-ին՝ Շչոլկինի ծննդյան 60-ամյակի օրը, Բելգորսկի (Կարասուբազար) թիվ 1 դպրոցի (որտեղ սովորել է Շչոլկինը) պատին հետմահու բացվեց նրա բրոնզե հուշաքանդակը՝ իր իսկ խոսքերով. «Ես երջանիկ եմ, որ կարողացա օգուտ բերել հայրենիքիս»,- մի օր կարդացի լրագրից պատռված թղթի կտորին:

XX դարավերջի մայիսյան հաղթանակների դափնեպսակը, հիրավի, Շուշիի ազատագրումն էր, որն էլ դարձավ Լաչինի (Քաշաթաղ) բանալին: Ճանապարհ, որով Արցախ աշխարհը մեկընդմիշտ կապվեց ոչ միայն մայր հայրենիքի, այլև աշխարհի հետ:

Բագրատունիների տոհմը մեծ դեր է ունեցել հայոց պատմության մեջ: Նրանց արմատները հազարամյակների խորքից են գալիս, և պատկերացնել հայ միջնադարյան պատմությունն առանց Բագրատունիների անհնար է:

«Երբ ինձ հարցնում են` ինչու ես կռվել, ասում եմ` հայրենիքիս արժանապատվության սահմանները մեծացնելու համար: Արժանապատիվ հայրենիքում ապրելն արդեն իսկ արժանապատիվ ապրել է: Դու չես կարող արժանապատիվ ապրել, եթե քո երկիրը արժանապատիվ չէ: Արցախյան երկու պատերազմն էլ ավելացրին հայության արժանապատվության զգացումը»,- ասում է արցախյան ազատամարտի մասնակից Հակոբ Ասլանյանը: Ապրիլյան պատերազմի օրերին էլ նա իր ծառայակից ընկերների հետ առաջնագիծ շտապեց, և միայն մի քանի օր առաջ է Երևան վերադարձել` հանձնելով մարտական ...

Աշխարհի ժողովուրդներից միայն հայերս դիցարանում ունենք հյուրընկալության և ընտանեկան օջախի պահապան աստվածություններ: Եվ, բնականաբար, հայը նմանվելով իր երկրպագած զորություններին, միշտ աչքի է ընկել իր հյուրընկալությամբ, ընտանիքի նկատմամբ մեծ նվիրումով:

«Ես ուզում եմ՝ դարերի ընթացքում շարունակեն վիճել այն մասին, թե ով եմ եղել, ինչի մասին եմ մտածել, ինչ եմ ցանկացել»:

Հայաստանի բնությունը գունեղ ու բազմազան է, հայն իր բնույթով փոթորկուն է, և բնականաբար, մեր նախնիները պետք է ունենային բնական տարերքի, ծովերի, ամպրոպի, փայլակի, անձրևի հովանավոր դիցուհի՝ Ծովինար, որ հայ դիցաբանության մեջ հանդես է գալիս նաև Ծովյան, Նար, Նուրի, Հուրի անուններով:

1915-1922 թթ. Հայոց ցեղասպանությունը հայության խարանն է: Մի քանի տարվա ընթացքում հայությունը կորցրեց իր պատմական հայրենիքն ու շուրջ 1,5 միլիոն մարդկային կորուստ ունեցավ: Անկախ նրանից, թե ինչ մեթոդներ կիրառեցին երիտթուրքերը ցեղասպանության իրագործման ժամանակ, հայությունն արժանապատիվ դիմադրություն չցուցաբերեց ոսոխին: Շուրջ կես միլիոն քկմ ընդգրկող մեր պատմական հայրենիքում սոսկ մի քանի բնակավայրեր ապստամբեցին թուրքերի դեմ:

Հայ իրականության մեջ ավելի քան կես դար հանրածանոթ է եղել Սիմակ Սահակյանի անունը և կարծում եմ՝ դեռ երկար ժամանակ անմոռաց կմնա:

Պարզվում է նացիստական Գերմանիայի հետախուզությունը հանրահայտ մոդելավորող ֆրանսիացի Կոկո Շանելին գրանցել է որպես իր գործակալ, ասվում է գաղտնի ծառայության արխիվային փաստաթղթերում:Դա տեղի է ունեցել Երկրորդ Համաշխարհային պատերազմի տարիներին:Շանելի մասին փաստաթղթերում մասնավորապես պահպանվել է անանուն աղբյուրի նամակը ֆրանսիական Դիմադրության շարժմանը: Այնտեղ գրված է, որ «կասկածելի» համարվող Շանելը, 1942-1943 թվականներին եղել է բարոն Գյունտեր ֆոն Դինկլագեի սիրուհին և գործակալը, աշխատել որպես կցորդ ու ...

Հանրահայտ BBC-ն անդրադարձ է կատարել հայոց հնագույն մայրաքաղաք Անիին՝ ներկայացնելով նրա հայտնի եկեղեցիներից մի քանիսը: Ձեր ուշադրությանն ենք ներկայացնում այն:

Հայկական ազնվական շատ տոհմերն իրենց դերակատարմամբ էական հետք են թողել թե՛ հայոց, թե՛ տարածաշրջանի պատմության մեջ՝ կերտելով մեր պատմությունն ու մշակույթը: