VII դարը համարվում է հայոց ճարտարապետության ոսկե դարը: Այս ժամանակաշրջանում բազում հոյակերտ տաճարներ կերտվեցին:

Օսմանյան կայսրությունը Առաջին աշխարհամարտի մեջ մտավ Գերմանիայի կողմից՝ ընդդեմ Ֆրանսիայի, Միացյալ Թագավորության, Ռուսաստանի, Միացյալ Նահանգների և մի քանի այլ երկրների:

Մայիսը հայոց համար դարձել է խորհրդանշական հաղթանակների ամիս: Ավարայր, Սարդարապատ, Շուշի… Դժվար է համեմատել կամ գերագնահատել այս հաղթանակները: Բոլորն էլ բախտորոշ նշանակություն ունեցան հայոց կյանքում:

Անահիտը հայոց Մայր դիցուհին է՝ մայրության, պտղաբերության, խոհեմության աստվածուհին, մայրն ամեն բարիքի:

«Մեր մեռելները հեռու-հեռուանապատի մեջ են և մեզնից ծաղիկչեն սպասում, այլ ոճրապատ գանգերիարյունը». Արամ Երկանյան

Տյառնընդառաջը (Տրնդեզը) ամենասիրված տոներից է Հայաստանում, որն այսօր պարտադիր նշում են այն ընտանիքները, որոնք նշանված կամ նոր ամուսնացած զավակներ ունեն:

Կարծիք կա, որ անհատները չեն կարող փոխել պատմության ընթացքը:

Հայ ժողովուրդը հերոսների պակաս չի ունեցել: Պատմական ճակատագրի բերումով մեր հայրենիքը բազմիցս ասպատակվել է թշնամու կողմից: Բայց հայը չի հնազանդվել, զենք է վերցրել ու պայքարի ելել ոսոխի դեմ: Սակայն ոչ բոլոր հերոսներն են մնացել ազգի հիշողության մեջ: Պատմությունը միշտ չէ, որ արդարացի է: Եվ պատմությունն անարդար է գտնվել նաև այս հերոսի՝ Գիսակ Դիմաքսյան նահապետի նկատմամբ: Նրա անունն այսօր, ցավոք, միայն պատմաբաններին ու ոլորտն ուսումնասիրողներին է ծանոթ:

1 թվականին հայոց Արտաշեսյան Էրատո թագուհին հրաժարվեց գահից: Արտաշեսյան հարստությունը մարեց: Օգտվելով առիթից՝ հռոմեական զորքը գրավեց Հայաստանը: Սակայն Հռոմն անկարող էր Մեծ Հայքի թագավորությունը սովորական հռոմեական պրովինցիայի վերածել: Նրանք հայոց կառավարումն իրականացնում էին դրածո թագավորների միջոցով: Եվ առաջին դարում հայոց գահին բազմեցին նաև ազգությամբ վրացի գահակալներ:

Հայ ազնվական շատ տոհմեր իրենց իշխանությունը կորցնելուց հետո, որպես կանոն, մարել են, անհետացել պատմության թատերաբեմից: